Nieuws
8 december 2017
Zoals ieder jaar wordt ook dit keer de begrotingsbehandeling aangegrepen om politieke stokpaardjes te berijden. Dat blijkt weer overduidelijk uit de hoeveelheid en de inhoud van de schriftelijke vragen die de Tweede Kamerleden aan de minister van LNV hebben gesteld. Het gros van de vragen ligt voor de hand, evenals de antwoorden van de minister. Wie houdt wie bezig? Lees en oordeel zelf.
1 december 2017
Een algeheel verbod op het gebruik van neonicotinoïden wordt niet opgenomen in de Wet Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden. Dat schrijft de nieuwe minister van LNV aan de Tweede Kamer. Ze schrijft niet dat ze dat niet wil, maar wel dat ze dat niet kan. Dat heeft te maken met geharmoniseerde regelgeving in de Europese Unie op dit terrein.
8 maart 2016
De Nederlandse Vakbond Varkenshouders heeft ook de volgende juridische stap in de lange weg naar gerechtigheid gewonnen. Vandaag stelde het Hof de NVV in het gelijk voor wat betreft haar eis dat de SER (Staat) ook de rente aan de varkenshouders moet vergoeden, die zij als gevolg van de te hoge Aujeszky-tarieven in de jaren 93-98 van de vorige eeuw is misgelopen. Eerder al kregen de varkenshouders ruim 16 miljoen euro terug, omdat de Hoge Raad mét de varkenshouders van oordeel was dat die tarieven destijds te hoog waren en dat als de varkenshouders toen hadden kunnen onderhandelen over de tarieven, zij ongetwijfeld een stuk goedkoper waren uit geweest. Wat betreft de rente gaat het nu om een bedrag van ruim 11 miljoen euro. Maar de race is nog niet gelopen. Partijen kunnen nog in cassatie gaan bij de Hoge Raad. De ervaring leert dat de Staat zulks zal doen. Het is immers een principekwestie. En eigenlijk is het ook zo dat de Staat altijd tot de hoogste rechter procedeert. Het ziet er dus naar uit dat de varkenshouders/leden van de NVV van destijds nog even geduld moeten hebben. En natuurlijk is er dan alsnog een kans dat de Hoge Raad de NVV in het ongelijk stelt. Vooralsnog is het een mooi resultaat voor de NVV en in het bijzonder voor oud-bestuurslid Willy van Gemert, die zich vanaf de allereerste jaren heeft vastgebeten in deze zaak en nooit het moede hoofd in de schoot heeft gelegd. Het zijn bestuursleden als Willy en vroeger Wien van den Brink die niet opgeven en die keer op keer de advocaten van munitie voorzien om de rechters op het rechte spoor te houden. Destijds hadden we niet kunnen denken dat we méér dan 20 jaar met deze zaak bezig zouden zijn. Tot nu toe met succes.
24 januari 2016
De Franse overheid wil supermarkten verplichten voedselverspilling tegen te gaan. Een wetsvoorstel hiertoe is door het Franse parlement aangenomen. De senaat (Eerste Kamer) heeft er nog geen oordeel over gegeven. In de wet wordt vastgelegd dat supermarkten een boete krijgen als ze voedsel opzettelijk ongeschikt maken voor consumptie. Ook moeten de supermarkten vanaf een bepaalde omvang de levensmiddelen die zij niet kunnen verkopen, aanbieden aan b.v. voedselbanken, opvanghuizen voor daklozen of andere charitatieve instellingen. Verder worden de scholen verplicht in de lessen aandacht te schenken aan voedselverspilling. De Vaste Commissie van Economische Zaken heeft de Staatssecretaris gevraagd of hij een dergelijke wettelijke aanpak ook voor de Nederlandse situatie zinvol vindt. Uit een brief aan de Vaste Commissie blijkt hij dat niet "ziet zitten". En al helemaal niet als die aanpak alleen betrekking heeft op de supermarkten. De Staatssecretaris vindt dat voedselverspilling en omgaan met voedsel onderwerpen zijn die de gehele voedselketen moeten bezighouden. Hij denkt dat een wettelijk kader qua uitvoering en handhaving te ingewikkeld wordt. Wél wil hij in het Groene Onderwijs de kennis over duurzame voedselproductie verbeteren. In Europees verband is er wetgeving in de maak om de verspilling van voedsel te monitoren. Binnenkort ontvangt de Vaste Commissie hierover voorstellen.
19 januari 2016
Morgen debatteert de Tweede Kamer over gewasbeschermingsmiddelen en, zoals zo vaak, verschijnen daaraan voorafgaand onrustbarende berichten in de media die naar mijn idee de bedoeling hebben de discussie te beïnvloeden. Dat lukt meestal heel aardig, want vooral politici zijn ongelooflijk gevoelig voor stemmingmakerij vanuit de media. Twee weken geleden verscheen er een artikel in het Reformatorisch Dagblad met de onheilspellende kop "Gifmix op gensoja gevaar voor gezondheid". Een kop die voor de landbouwwoordvoerders aanleiding vormde om vragen te stellen aan de Staatssecretaris. Nuchter bekeken stelt die krantenkop natuurlijk niets voor. Ik kan zo twee andere koppen bedenken, die minstens zoveel waarheid bevatten, maar die ons niet in beweging brengen. B.v. "Deelnemen aan het verkeer leidt tot dodelijke slachtoffers". Of "skiën leidt tot ernstige botbreuken". Waarschijnlijk is het zo, dat zodra de mens het idee heeft dat hij het risico zelf neemt, hij dit risico ook beheerst. In genoemd artikel wordt gesteld dat mengsels van bestrijdingsmiddelen op een nieuw soort gensoja ernstige gezondheidseffecten kunnen hebben. Bovendien wijst de krant op het feit, dat bij de risicobeoordeling wél naar de afzonderlijke stoffen, maar niet naar de mengsels is gekeken. Ja, en dan voelen de Kamerleden "aan hun water" dat ze vragen moeten stellen. De Staatssecretaris heeft vandaag geantwoord, zoals het hoort net vóór het debat. Inderdaad beoordeelt de Europese Voedselveiligheid Autoriteit (ESFA) voornamelijk enkelvoudige stoffen. Ook bij dit nieuwe gg-sojasoort is naar de afzonderlijke stoffen gekeken. Hierbij worden dermate ruime veiligheidsmarges aangehouden dat de kans op giftigheid bij mengsels klein is. Ook het RIVM verwacht geen nadelige gezondheidseffecten bij toepassing van dit specifieke mengsel. Is nu iedereen gerustgesteld? Dat verwacht ik niet. Zo werkt het niet in de politiek. Ik verwacht dat de Kamer de Staatssecretaris zover probeert te krijgen, eventueel met een motie, dat hij in Brussel aandringt op standaardkeuringen van mengsel. Dat is op zich niet verkeerd, maar zal in de praktijk nog niet zo makkelijk zijn. brief staatssecretaris
14 januari 2016
Staatssecretaris Van Dam geeft duidelijkheid: melkveehouders die ná 2 juli vorig hun veestapel hebben uitgebreid, krijgen daarvoor geen fosfaatrechten. "Zij doen dit voor eigen rekening en risico", zo schrijft hij vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. De melkveehouderij heeft het eigen fosfaatplafond met 2,8 miljoen kg overschreden. Een overschrijding die niet onverwacht komt, gezien de uitbreiding van de melkveestapel sinds het loslaten van het melkquotum. De datum van 2 juli komt ook niet uit de lucht vallen. Op die datum kondigde zijn voorgangster Dijksma al aan dat bij een overschrijding van het plafond een stelsel van fosfaatrechten zou worden ingevoerd. Melkveehouders waren dus gewaarschuwd. Hoe dit stelsel er precies gaat uitzien, is nu nog niet bekend. Van Dam kondigt aan binnenkort de Kamer te informeren over de nieuwe fosfaatregulerende maatregelen.
Voorlopige-fosfaatproductie-in-2015.pdf
24 november 2015
RVO start pas in november met de eerste betalingen in het kader van het GLB. Op 1 juli 2016 moeten alle betalingen zijn afgerond. Staatssecretaris van Dam schrijft dit in een brief aan de Tweede Kamer. Als reden voor de late start en de late afronding noemt hij het opschuiven van de uiterste datum van aanvragen van 15 mei naar 15 juni. Dit lijkt plausibel. Kijk je echter naar het betaalschema, dan moet je concluderen dat maar een heel klein deel nog dit jaar wordt uitbetaald. Dat zal een forse tegenvaller zijn voor veel boeren. Aan het eind van het jaar moeten er vaak nog veel rekeningen betaald worden van leveranciers, verzekeringsmaatschappijen en andere dit jaar aangegane verplichtingen. Uitbetaling van de betalingsrechten vóór 31 december is veelal bittere noodzaak. Op individueel niveau moet de waarde van de betalingsrechten nog worden vastgesteld. Gemiddeld komt de basisbetaling te liggen op € 388,98 per hectare. De budgetkortingen zijn al wel bekend: 0,728% om de overschrijding van dit jaar te compenseren en 1,393041% om de EU-stroppenpot te vullen. Bij calamiteiten kunnen boeren in een enkel geval, en na heel veel gedoe, een financiële tegemoetkoming krijgen. Dit geld komt uit de stroppenpot en is dus een sigaar uit eigen doos.
betaalschema-gemeenschappelijk-landbouwbeleid
20 november 2015
Er komt geen uitstel van de wettelijke verplichting per 1 januari 2016 betreffende elektronische monitoring van luchtwassers in de varkenshouderij. NVV en LTO hadden hierom gevraagd. Staatssecretaris Dijksma van Infrastructuur en Milieu deelt in een brief aan de beide organisaties, die in afschrift aan de Tweede Kamer is gezonden, mee hier niets voor te voelen. De slechte financiële positie van de varkenshouders gedurende de afgelopen jaren vindt zij geen argument. Al drie jaar is bekend dat de verplichting per 1 januari a.s. ingaat. Bovendien zijn de monitoringssystemen minder duur dan aanvankelijk gedacht. Voor de Staatssecretaris weegt ook mee, dat een groot aantal varkenshouders de investering al heeft gedaan. Zij vindt het een slecht signaal om diegenen die nog niets hebben gedaan, nu te belonen.
reactie op verzoek18 november 2015
Gaat het groene onderwijs nu dan toch naar "Onderwijs"? Als de gisteren in de Tweede Kamer aangenomen motie door het kabinet wordt uitgevoerd, zal dit inderdaad gebeuren. Decennialang is dit bij iedere kabinetsformatie een strijdpunt geweest. Tot op heden is het echter niet gelukt het groene onderwijs van "Landbouw" ( en sinds enkele jaren van "Economische Zaken") los te weken. Voor niet-ingewijden is het altijd lastig te begrijpen waarom het groene onderwijs onder het Ministerie van Landbouw valt. Daarvoor moet je eigenlijk de geschiedenis van de landbouw en het landbouwonderwijs beter kennen. Boerenorganisaties en boerenbestuurders hebben altijd een prominente rol gespeeld in de ontwikkeling van het landbouwonderwijs. In 2009 schreef historicus en emeritusprofessor Pim Kooij hierover een uitvoerig en interessant artikel. Aan het slot daarvan komt hij tot de conclusie dat op het moment dat het landbouwonderwijs wordt ondergebracht bij het Ministerie van Onderwijs, het verdwijnen van het groene onderwijs onherroepelijk is ingezet. Is dat anno 2015 erg? Die vraag zal het kabinet zich moeten stellen. Ik verwacht dat dit kabinet zich er niet druk mee zal maken. Het zal wel een kwestie worden die bij de eerstvolgende kabinetsformatie aan de orde komt, zoals al zovelen keren. Met één groot verschil: er ligt nu een motie die met een grote Kamermeerderheid is aangenomen. En dat is nog niet eerder gebeurd. Het artikel van Pim Kooij is met een beetje zoeken op internet te lezen.
geschiedenis landbouwonderwijs
10 november 2015
Van de Rechtbank wél, maar van het Hof niet. Daar komt kortgezegd de uitspraak inzake het verbod om nertsen te houden, op neer. Toen in 2012 de Eerste Kamer de wet aannam, waarin het houden en doden van nertsen per 2013 verboden werd, stapten de nertsenhouders onmiddellijk naar de rechter. Onteigening van bedrijven werd als één van de argumenten aangevoerd. En een goede schadevergoedingsregeling ontbrak. De Rechtbank stelde de nertsenhouders in het gelijk. Naar goed gebruik ging de Staat in hoger beroep. En zie: het Hof stelt de Staat in het gelijk. De overgangsregeling tot 2024 voor bestaande bedrijven biedt voldoende soelaas. Aldus het Hof. Ik betwijfel of dit juist is. Zeker is het zo dat de nertsenhouders vanaf 2013-2024 nog een goede boterham kunnen verdienen in deze bedrijfseconomisch zeer gezonde sector. Maar de bedrijven zelf hebben natuurlijk vanaf 2013 geen enkele waarde meer. Opvolgers zullen zich niet meer melden. De bedrijven zijn in feite onverkoopbaar geworden. En de waarde op de balans zal fors teruggebracht moeten worden. De nertsenhouders gaan nu naar de Hoge Raad. Die stap moeten ze zetten om uiteindelijk bij het Europese Hof uit te kunnen komen. Op zich zal de Hoge Raad zich niet inhoudelijk in de kwestie verdiepen. De Hoge Raad kijkt alleen in technische zin naar de manier waarop Rechtbank en Hof de zaak behandeld hebben. Is het recht juist toegepast? Zijn er juridische fouten gemaakt? Interessanter wordt een eventuele Europese rechtsgang. Daar zal zeker de vraag aan de orde komen of één EU-land een bepaalde bedrijfstak kan verbieden zonder een afdoende schadevergoeding. De zaak vertoont enige gelijkenis met de jarenlange procedures van de varkenshouders tegen de Herstructureringswet. Ook daarin draaide het uiteindelijk om het ontbreken van een schadevergoeding.
1 november 2015
Onlangs verscheen de Monitor Duurzaam Voedsel 2014. Een interessant rapport van het LEI. In de pers wordt vooral de nadruk gelegd op de gestegen omzetgroei met 18% van duurzaam voedsel. Nauwkeurige lezing van het rapport levert toch wel een paar kanttekeningen op.
-De gestegen omzetgroei van 18% werd voor twee/derde behaald door producten die onder het UTZ Certified-keurmerk vallen. Dat zijn koffie, thee en cacao.
- Supermarkten en speciaalzaken voor duurzame voeding hebben een geringe omzetgroei in duurzaam voedsel gerealiseerd, resp. 3 en 4%. De omzet in de buitenhuishoudelijke markt (restaurants, cafetaria's, e.d.) daarentegen steeg met 74%. Maar wat zegt dit cijfer? In het rapport wordt vermeld dat die stijging gedeeltelijk (voor welk deel?) veroorzaakt wordt door aangepaste etikettering.
- De stijging in de buitenhuishoudelijke markt werd vooral gerealiseerd in de productgroepen 'koffie en thee' en 'dranken'. Ik ga er van uit dat de horecabezoeker niet specifiek naar een duurzaam kopje koffie of een duurzaam drankje vraagt. Waarschijnlijk is het zo dat als gevolg van de gewijzigde etikettering de horeca koffie, thee en dranken als een duurzaam product mag verkopen. Maar hierover wordt in het rapport geen uitleg gegeven.
-Bij vis, vlees en vleeswaren is geen groei gerealiseerd, zelfs een daling. Hiervoor worden geen redenen aangevoerd.
-In de supermarkten zorgde het keurmerk Biologisch voor een omzet van 427 mln.euro. In 2013 was dat 431 mln.euro. De keurmerken Beter Leven en Fair Trade zorgen juist voor een omzetstijging, resp. van 404 naar 412 mln.euro en 106 naar 114 mln.euro.
"Consumenten kopen steeds vaker duurzaam voedsel". Die samenvatting vind ik iets te ongenuanceerd.
1 april 2015
Nederlandse en Engelse wetenschappers hebben in een Zuid-Amerikaanse wilde aardappel een gen gevonden dat resistentie geeft tegen Phytophthora. Hierover verschijnt binnenkort een artikel in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Plants. Deze vinding kan mogelijk voor een doorbraak zorgen in de zoektocht naar nieuwe rassen die bestand zijn tegen deze aardappelziekte. Er moet nog veel praktijkonderzoek plaatsvinden voordat met zekerheid gesteld kan worden dat dit gen succesvol kan zijn in de strijd tegen phytophthora in consumptieaardappelen. Ongetwijfeld zal dan vrij snel de discussie losbarsten op welke wijze dit gen "ingebouwd" mag worden in de Nederlandse aardappelen. Met andere woorden: Moet dit volgens de klassieke en jarenlang durende methode van veredeling of kan dit via de techniek van genetische modificatie? En mag het product van deze laatste methode in de EU op de markt gebracht worden? Tot nu toe mag dat niet. Maar in de VS, Canada en andere landen wél. Nederland is een aardappelland bij uitstek en wereldmarktleider op het gebied van pootgoed. Willen we die positie behouden of laten we ons links en rechts inhalen door moderne en opkomende economiën in andere delen van de wereld?
30 maart 2015
Het heeft wat langer geduurd dan de bedoeling was. Maar vandaag komt Staatssecretaris Dijksma dan toch met de AMvB waarin de "grondgebondenheid" in de melkveehouderij geregeld wordt. Melkveehouders die willen uitbreiden zullen voor een deel van de extra geproduceerde mest grond moeten kopen of huren. Kern van de AMvB is dat hoe groter het fosfaatoverschot op een bedrijf nu is, des te meer grond verworven moet worden bij uitbreiding van de veestapel. Er wordt niets geregeld betreffende de weidegang. Dat kan ook niet, want de wet waarin deze AMvB onderdeel van uitmaakt gaat uitsluitend over mest. Het is geen instrument om ruimtelijke ordening of dierenwelzijn te regelen. Maar het is juist die weidegang die zo politiek gevoelig ligt. Ik ben dus benieuwd of dit voorstel voldoende politieke steun krijgt. Ik proef tussen de regels door dat de Staatssecretaris wel voorstander is van méér weidegang. Ik vermoed dat ze dit in deze coalitievorm met de VVD er niet "doorkrijgt". Een kwestie van tijd. Dit jaar wordt er al uitgebreid onderzoek gedaan op de Dairy Campus in Leeuwarden en op het Proefbedrijf in Zegveld naar weidegang op kleine huiskavels. Daar zullen ongetwijfeld resultaten uit komen, die wetgeving rond weidegang legitimeren.
19 maart
Vandaag heeft Staatssecretaris Dijksma de handleiding m.b.t. het mededingingsrecht voor producenten - en brancheorganisaties in de landbouwsector naar de Kamer gestuurd. In de handleiding wordt uitleg gegeven over de specifieke regels die gelden qua marktordening in het kader van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Verder wordt ingegaan op de mededingingsregels die gelden voor alle ondernemingen.
10 maart
De kou lijkt weer even uit de lucht m.b.t. de AMvB behorende bij de Melkveewet. Dijksma heeft een brief naar de Kamer gestuurd over o.a. de procedure en inwerkingtreding van de AMvB. Daarin blijkt duidelijk dat zolang die AMvB er niet is, bedrijven met melkvee gehouden zijn aan de bepalingen uit de wet. Dus bij uitbreiding van de melkveestapel óf grond kopen of huren óf de extra mest volledig verwerken. Verder geeft zij nu al aan dat verantwoording ieder jaar via de Gecombineerde Opgave moet plaatsvinden. Zij verwacht nu snel de AMvB aan de Kamer te kunnen aanbieden. Vanmiddag gaf zij tijdens een Algemeen Overleg met de landbouwcommissie aan dat de snelheid van invoering vervolgens afhangt van het tempo waarin de Kamer de AMvB behandelt. Dijksma heeft er vaker een handje van de bal in andermans doel te leggen.
Als het aan staatssecretaris Dijksma, en veel van haar EU-collega's, ligt komt er een nieuw voorstel van de Europese Commissie betreffende de biologische landbouw en de etikettering van biologische producten. Dat zei Dijksma vandaag tijdens het AO in de Tweede Kamer. Zij schreef dat ook in een brief aan de Kamer. Wat in ieder geval in het nieuwe voorstel moet worden opgenomen is: 1. dat gemengde vormen (dus een deel biologisch en een deel gangbaar) op één bedrijf mogelijk moeten zijn, en 2. dat de afzonderlijke lidstaten de detailhandel kunnen uitsluiten van de verplichte etikettering van biologische producten.
brief 6-3-2015 inzake Landbouwraad 16 en 17 maart 2015
3 maart
Vandaag vragen oppositiepartijen SP,CU en D66 een spoeddebat aan over de invulling van de AMvB als onderdeel van de Wet verantwoorde groei melkveehouderij (Melkveewet). Net vóór het Kerstreces beloofde Staatssecretaris Dijksma hiermee uiterlijk 1 maart te komen. Vorige week werd duidelijk dat ze die belofte niet kon nakomen. Maar waarom niet? Al in januari is met het bedrijfsleven gesproken over de invulling en over mogelijke varianten. En ook waar de voorkeur naar uitging. Maar nu lijkt het erop dat het vooral een kabinetskwestie wordt. VVD en PvdA verschillen sterk over de manier waarop de (onvermijdelijke) groei van de melkveehouderij in goede banen moet worden geleid: mét of zonder grond, koeien in de stal of in de wei. Die kwestie van de grondgebondenheid speelde in alle discussies over de wet een belangrijke rol, maar werd om wille van de tijd lichtzinnig vooruit geschoven. Dat wreekt zich nu. Politiek gezien is er door het kabinet een onhandige manoeuvre gemaakt door de discussie over zo'n heikel punt naar een tijdstip nét voor de Statenverkiezingen te laten verschuiven. De oppositie ruikt bloed en zal er alles aan doen om deze kwestie uit te buiten. Er zijn weleens kabinetten gevallen over minder belangrijke kwesties. Dijksma staat bekend als iemand die haar afspraken richting het bedrijfsleven nakomt. Ik ben benieuwd hoe sterk haar positie in het kabinet is en ten koste van wat of wie het kabinet gered moet worden. We zullen het snel weten. Als op 1 april de AMvB er niet is, geldt voor de melkveehouders de "kale" wet en dat wil zeggen dat bij uitbreiding de extra geproduceerde mest voor 100% kan worden verwerkt en dat er dus geen extra grond behoeft te worden gekocht of gepacht.
27 februari 2014
Op verzoek van de Wereldvoedselorganisatie (FAO) heeft de VN 2015 uitgeroepen tot 'Het jaar van de bodem'. Ongetwijfeld zal dit aanleiding zijn voor tal van organisaties om nadrukkelijk aandacht te vragen voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de land- en tuinbouw. Politici, gevoelig als ze zijn voor emo-politiek zullen niet nalaten dit punt op de Haagse agenda te zetten. De afgelopen maanden zijn hiertoe al meerdere initiatieven ontplooid. Onderwerpen als vergroening van het gewasbeschermingsbeleid, laag-risico-gewasbeschermingsmiddelen, longwegaandoeningen bij tuinders en effecten van de bollenteelt op Natura 200-gebieden zijn al aan de orde geweest én zullen zeker nogmaals aan de orde komen. En daarbij zal het niet blijven. De komende maanden besteed ik aandacht aan de discussies hierover. Zo nodig zal ik interessante publicaties hierover beknopt weergeven.
17 december
Gisteren is de Melkveewet in de Eerste Kamer aangenomen. VVD, PvdA, CDA, Christen Unie en PVV stemden voor de wet. Anders dan de Tweede Kamer, wil de Eerste Kamer de grondgebondenheid bij wet geregeld zien. De SP diende daarvoor een motie in, die met grote meerderheid werd aangenomen. Overigens tegen de zin van Sharon Dijksma, die het met het oog op een flexibele invulling, beter vindt dit bij AMvB te regelen. De staatssecretaris zal nu bekijken wanneer en in hoeverre zij aan die eis van de Eerste Kamer tegemoet zal komen. In principe moet een eenmaal aangenomen motie door de regering worden uitgevoerd. Als de regering daar geen zin in heeft en als zij vermoedt dat weigering niet zal leiden tot een crisis met het parlement, dan kan zij een motie op de lange baan schuiven of met een voorstel komen, die leidt tot intrekking van de motie. Tijdens de behandeling van de wet in de Eerste Kamer was de VVD-fractie nogal sceptisch en op sommige punten ook zeer kritisch. Kennelijk is dat gespeelde verontwaardiging geweest? Het komt vaak voor dat als het op stemmen aankomt, het partij- of coalitiebelang prevaleert boven de inhoud of uitwerking van wet- en regelgeving. In Den Haag is nu eenmaal alles politiek.
12 december
Staatssecretaris Sharon Dijksma gaat de sector betrekken bij de invulling van de AMvB van de Melkveewet. Dat is de conclusie die getrokken kan worden uit de brief die zij gisteren naar de Tweede Kamer stuurde. Kijk op de website van Agri Holland voor een korte uitleg over de brief.
brief 11-12-2014 staatssecretaris aan Tweede Kamer.
12 december.
Het voorstel van de Europese Commissie voor een nieuwe Verordening voor de biologische productie en de etikettering van biologische producten lijkt te stranden. Die conclusie kan getrokken worden ná een eerste bespreking van het voorstel door de EU-landbouwministers. Er is veel weerstand, en dat niet alleen van Nederland, tegen vooral;
1. de eis dat een bedrijf voor de volle 100% biologisch moet zijn. In de praktijk zal een dergelijke eis ertoe leiden dat bedrijven een administratieve scheiding gaan aanbrengen. Dit brengt een behoorlijke en ongewenste verzwaring van de administratieve lasten met zich mee.
2. de eis dat een biologisch bedrijf alleen grondstoffen of producten mag gebruiken die op de biologische wijze geproduceerd zijn. Deze voorwaarde stuit op veel weerstand omdat de variatie in het aantal gewassen hiermee sterk onder druk komt te staan.
Volgende week maandag wordt er opnieuw over het voorstel gesproken. Uit uitlatingen van landbouwcommissaris Hogan kan worden opgemaakt dat hij er sterk rekening mee houdt, dat hij het voorstel gaat intrekken.
9 december
Er is een nieuwe EU-Verordening in de maak voor de biologische productie en de etikettering van biologische producten. De nieuwe verordening moet een bestaande verordening (XXX/XXX) wijzigen. Een andere verordening (nr.834/2007) wordt dan ingetrokken. Een paar belangrijke punten uit het voorstel zijn:
- gebruik van genetisch gemodificeerde organismen (ggo's) en producten die geproduceerd zijn met of door ggo's zijn verboden;
- een bedrijf kan pas als biologisch worden aangemerkt indien in alle takken op dat bedrijf volgens de biologische methode wordt gewerkt;
- substraatteelt is verboden;
- het gebruik van pesticiden moet aanzienlijk worden beperkt;
- niet-grondgebonden productie is verboden;
- preventief gebruik van chemische gesynthetiseerde, allopathische geneesmiddelen is niet toegestaan;
- verwerkte levensmiddelen mogen alleen als biologisch product worden geëtiketteerd wanneer alle of nagenoeg alle ingrediënten van agrarische oorsprong biologisch zijn;
- er mag uitsluitend biologische gist worden gebruikt, hetgeen inhoudt dat voor de productie van die gist uitsluitend biologisch geproduceerde substraten mogen worden gebruikt;
- er komen nieuwe productievoorschriften voor de biologische aquacultuur;
- het logo voor de biologische productie op etiketten van verwerkte levensmiddelen is verboden als minder dan 95% van de ingrediënten niet van biologische oorsprong is.
Wat opvalt in het voorstel is dat op praktisch alle terreinen van de productie en etikettering de Europese Commissie de vrije hand krijgt om gedetaileerde handelingen, criteria en voorwaarden op te stellen. Dit geldt ook voor de handhaving en sanctionering
Op 9 en 15 september wordt het voorstel in Brussel besproken door de EU-landbouwministers. De verwachting is dat er geen akkoord komt. Hete hangijzers zijn:
1. de eis dat een agrarisch bedrijf voor 100% biologisch moet zijn, terwijl die eis niet geldt voor de toeleverancier;
2. het verbod op gebruik van gangbaar uitgangsmateriaal;
3. De vérgaande bevoegdheden van de Europese Commissie
De Europese Commissie probeert nu eerst een deelakkoord te bereiken, maar ook dat stuit op veel weerstand.
Zie voor de belangrijkste punten pagina 10-27 in het volgende document.
8 december
De staatssecretaris heeft gereageerd op de vragen van de Eerste Kamerleden inzake de Melkveewet. Enkele punten hieruit zijn:
- Vóór de plenaire behandeling van de wet in de Eerste Kamer (15/16 december) komt Dijksma met een brief waarin op hoofdlijnen de invulling van de AMvB wordt geschetst. De feitelijke AMvB komt komend voorjaar naar de Eerste en de Tweede Kamer;
- In de AMvB komt ook een voorziening voor die veehouders, die door gedane investeringen in de periode van 1 januari 2013 - datum waarop het wetsvoorstel bekend werd, in de knel komen;
- Onder eigen grond moet worden verstaan grond in eigendom, huur, pacht of met een grondgebruikersverklaring. Dus er moet een geldige juridische titel aanwezig zijn.
- Dijksma wijst er nog eens op dat als de nationale fosfaatproductie in de veehouderij (dus van alle dierlijke sectoren samen) het plafond van 172,9 miljoen kg(niveau van 2002) overstijgt, productiebeperkende maatregelen in de vorm van dierrechten voor de melkveehouderij, noodzakelijk zijn;
- De kritiek van de VVD op de toenemende regeldruk en de niet-aflatende stroom regelgeving legt de staatssecretaris min of meer naast haar neer. Ze wijst op de noodzaak, nu het melkquotum verdwijnt en daarmee de weg vrij ligt voor een ongebreidelde uitbreiding, de randvoorwaarden voor het milieu op een andere wijze geborgd moeten worden. Zij voegt daar nog fijntjes aan toe, dat vanuit de sector zelf die wens ook aanwezig is. Ofwel: de sector heeft er groot belang bij dat de derogatie behouden kan worden. Interesse in de antwoorden van de staatssecretaris? Lees hieronder de brief van Dijksma.
Nota-nav-verslag-eerste-kamer-inzake-melkveewet.pdf
5 december.
Een paar maanden voordat het systeem van melkquota in de EU wordt afgeschaft, lijkt het erop dat de huidige parlementariërs in Brussel beginnen door te krijgen tot welke rampzalige gevolgen dit kan leiden. Tegenover de nieuwe landbouwcommissaris, de Ier Hogan, uitten zij woensdag 3 december hun zorgen over de ontwikkelingen in de melkveehouderij: enerzijds nu al een flinke groei in de productie en anderzijds een prijsval, die niet veel goeds voor de toekomst belooft. Een flink aantal landbouwwoordvoerders pleiten nu al voor een heroverweging van dit besluit. Dat zal niet meevallen.
In het Nederlandse parlement is de behandeling van de Melkveewet de laatste fase ingegaan. De landbouwwoordvoerders in de Eerste Kamer hebben een groot aantal vragen aan de staatssecretaris op papier gezet. Maandag 8 december worden de antwoorden verwacht in een zogenaamde nota naar aanleiding van het verslag. Vooral de VVD en het CDA zijn behoorlijk kritisch over het wetsvoorstel. Het steekt ze nogal dat de Eerste Kamer nauwelijks de tijd krijgt om de wet fatsoenlijk te behandelen. Vooral de VVD (toch regeringspartij) is behoorlijk ongerust over de steeds maar toenemende regelgeving en daarmee samenhangende lastendruk voor het agrarische bedrijfsleven. Ook zijn de vertegenwoordigers van de VVD niet te spreken over de beperkingen aan het ondernemerschap die de nieuwe wet met zich meebrengt. Lees hiervoor het verslag. De Eerste Kamer wil op 15/16 december over de wet stemmen.
verslag van behandeling van melkveewet in Eerste Kamer
26 november
Dinsdag 25 november heeft de Tweede Kamer met een duidelijke meerderheid ingestemd met de nieuwe Melkveewet (Wet verantwoorde groei melkveehouderij). Van de dertien ingediende amendementen werden er slechts twee aangenomen. De eerste is van de PvdA en vraagt om betrokkenheid van het parlement bij de invulling van de te elfder ure door de staatssecretaris opgenomen AMvB in de wet. In deze AMvB moet geregeld worden in welke mate een melkveehouder die uitbreidt, voor de extra fosfaat die daardoor geproduceerd wordt, grond moet verwerven.
Het tweede aangenomen amendement komt van het CDA. Hiermee wordt in de wet vastgelegd dat bij bedrijfsovername tot in de derde graad de melkveefosfaatreferentie meegenomen mag worden. Dit amendement biedt soelaas bij bedrijfsovernames in familieverband. Onder werkstukken treft u een bijlage aan, waarin ik uitleg geef over de wet.